رسالت مداحان اهل بیت (علیه السلام) در معرفی چهره اهل بیت علیهم السلام بعنوان مثال چهره حضرت فاطمه ز

الان شما ملاحظه می کنید مثلا درباره فاطمه زهرا (س) چقدر مطلب وجود دارد که اینها را ما باید به دنیا ابلاغ کنیم. پیام فاطمه زهرا (س) صحبت کردیم به ابعاد سازنده شخصیت ایشان که بتواند دنیای امروز را اداره کند کمتر توجه کردیم. ما خودمان به این معنا اعتراف داریم و قبول می کنیم.
ما باید فاطمه زهرا (س) را در سه صحنه ببینیم و نقش این بانوی بزرگ و استثنایی را در این سه صحنه درست بسنجیم و برای دیگران درست تشریح کنیم. یکی در صحنه زندگی به عنوان یک مسلمان یعنی فاطمه زهرا (س) به عنوان یک مسلمان مثل بقیه مسلمانها چه می کرد؟ عبادت فاطمه (س)، اخلاق فاطمه (س)، معاشرت فاطمه (س)، که در روایات ما درباره این خصوصیات و علم این مخدره (س) و عبادت و معرفتش فراوان تعریف و بحث شده است. دوم به عنوان یک زن در صحنه جامعه، آیا در محیط اجتماع و در صحنه مبارزات اجتماعی و حرکت اجتماعی و تضامن اجتماعی، فاطمه زهرا (س)، به آن خطبه شگفت آور فاطمه (س)، به استقبالش از خطرها و از مصایبی که در یک جامعه انقلابی وجود دارد. یک زن در جامعه چه می کند؟ بسیاری خیال می کنند زن از نظر اسلام در صحنه جامعه کاری ندارد. در حالی که ما می بینیم فاطمه زهرا (س) در متن جامعه، آن هم در خطرناکترین بخشهای جامعه، حضور دارد.
وقتی که صحبت از خلافت است و مبارزات سیاسی در اسلام مطرح می شود، آن قهرمانی که وسط می ایستد و سلمان و ابوذر و مقداد و عمار و حذیفه و حتی خود علی بن ابیطالب (علیه السلام) دور او جمع می شوند فاطمه زهرا (س) است، علم مبارزه اوست. من نمی خواهم بحث سنی و شیعه را ینجا شروع کنم و موافق نیستم که در این روزگار که دشمن در صدد است انقلاب ما را یک انقلاب ضد سنی در دنیا معرفی کند و صدها میلیون مسلمان را از ما دور کند، ما هم به آنها کمک می کنیم، مسأله شیعه و سنی راه بیاندازیم و همان کاری را بکنیم که در طول زمان می خواستند، من با این کار موافق نیستم. اما این یک واقعیت تاریخی است و ارتباط به بحث کلامی ندارد.
فاطمه زهرا (س) بعد از رحلت پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) برای خلافت علی بن ابیطالب (علیه السلام)، به یک مبارزه مستمر شبانه روزی دست زد و کسی نمی تواند منکر آن بشود. خود فاطمه زهرا (س) محور مبارزه بود. و لذا زن در صحنه مبارزات اجتماعی می تواند چنین حضور فعالی داشته باشد. نمی شود بگوییم او فاطمه زهرا (س) بود، به زنهای ما چه؟ بلکه چون فاطمه زهرا (س) بود، زنهای ما باید از آن الگو پیروی و اتباع کنند اگر دختر پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) نبود، اگر معصوم نبود، اگر مورد عشق و محبت رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) نبود، اگر کارش و عملش به وسیله معصوم (علیه السلام) تقریر نشده بود که خود او هم معصوم است، ما نمی گفتیم باید پیروی کنند. او از دخترش زینب کبری (علیه السلام) خیلی بالاتر و خیلی قوی تر و خیلی جامع تر و همه جانبه در طول زندگی عمل کرد. و صحنه شوم، به عنوان یک زن در زندگی خصوصی و در زندگی خانوادگی، یعنی به عنوان یک مادر، به عنوان یک همسر، به عنوان یک زن صبور در مشکلات و به عنوان زنی که شوهرش در طول این هشت، نه سال همسرس، بیش از سی بار به جنگ رفته در عملیات شرکت کرده، این بانوی مخدره همه اینها را تحمل کرده است. پس اگر ما بخواهیم امروز این ابعاد را بشکافیم، این فقط مربوط به مسأله سازندگی زن ایرانی نیست، بلکه پیام عظیم به دنیاست. امروز جامعه زن در جهان متحیر است، در خلأ است و نمی داند چه باید بکند. دست او را گمراه سازان تمدن مادی گرفته اند و به هر جا که دلخواهشان هست می برند و سخنان مبالغه آمیز و تمجیدآمیزی هم به دروغ نسبت به زن می گوید که خیال کنند دارد از زن حمایت می شود. شما اگر اینها را مطرح بکنید و شعرای ما اگر اینها را بگویند و گویندگان ما اگر بخوانند، چه فرهنگ رایجی در زمینه مسائل زن به وجود می آید؟ ما خوشبختانه در زمینه های فرهنگی احتیاج به هیچ چیز دیگری نداریم زیرا غنی و خود کفا هستیم. این دیگر مسائل صنعتی و فنی نیست که دست ما به طرف دیگران دراز باشد. خودمان آن الگوها را داریم و باید برای دنیا صادر کنیم. لهذا روز ولادت حضرت زهرا (س) یا روز وفات آن بزرگوار در روایات مختلف و مناسبت های مختلف که هزاران ستایشگر خاندان پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) و مداح اهل بیت (علیه السلام) در هزاران مجلس، شعرهایی را می خوانند، با آن شیوه ها و روش های ممکن است وجود داشته باشد، شما ببینید چه تحولی به وجود می آید. مقام فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در خور آن است که عقول بر جسته انسانهای بزرگ در اصلی ترین رشته های تفکرات ایشان بیندیشند و زبان های فصیح ترین و بلیغ ترین گویندگان، شعرا و سرایندگان، آن اندیشه ها را قالب کلمات بیاورند و سرشارترین ذوقها و جوشان ترین طبع های فیاض هنرمندان و شاعران، آنها را به صورت شعر و سخن منظوم، با بهترین حنجره ها بیان کنند. اگر چنین شود، شاید ما انسانهای متوسط امروز که از معارف حقیقی الهی دوریم و در ذهن و دل و روحمان کشش نداریم که حقایق والا و متعالی را درک بکنیم، بتوانیم گوشه ای از فضایل و مدایح و مناقب و محامد این بزرگوار را بفهیم و درک کنیم. وقتی انسان به روایتی که مربوط به فاطمه زهرا سلام الله علیهاست و از ائمه علیهم السلام صادر شده مراجعه می کند، می بیند زبان معصومین (علیه السلام) آنچنان پیرامون این بزرگواران به ستایش و خضوع و خشوع گشوده شده است، که ممکن است برای کسی که مقام والا فاطمه زهرا (س) را ندانسته باشد مایع تعجب بشود. اما از خود پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) که همسرش بود و تا فرزندان او ائمه معصومین (علیه السلام) هر کدام راجع به زهرا اطهر (علیه السلام) جمله ای سخن گفتند، آن را با زبان تعظیم و ستایش بیان کردند و این نشان دهنده مقام والا و توصیف نشدنی آن حضرت است. علو درجه معنوی و ملکوتی ام الائمه النجبا حقیقتا برای ذهن قاصر ما قابل درک نیست و ما قدر فهم خودمان ممکن است رشحه ای از رشحات را درک کنیم.
این دختر جوان حضرت فاطمه (س) و این بانویی که در هنگام شهادت 18 سال داشت، آنقدر به نماز ایستاد و عبادت کرد که پاهای مبارکش ورم کرد. آنوقت این خانوم با چنین منزلتی و مقامی کار منزل را هم خودش می کرد، پذیرایی از شوهر و فرزندان هم بر عهده خود او بود،؟ روایات درباره دستاس کردن گندم توسط فاطمه زهرا (س) فراوان و متعدد است.
این بزرگوار یک زن خانه دار و شوهر دار بود، یک مادر مربی فرزندان بود، این مخدره بزرگوار در میدانهای سخت مایه دلگرمی شوهر و پدرش بود. ولادت آن حضرت در سال پنجم بعثت یعنی در عین شدت دعوت پیغمبر و فشارهای سختی که شما شنیدید اتفاق افتاد. در ولادت آن بزرگوار، زنها برای کمک نیامدند و این خیلی معنی دارد. یعنی پیغمبر در حال آنچنان مبارزه ای بود که مردم مکه او را بایکوت کرده بودند و برای اینکه پیغمبر را زیر فشار قرار بدهند، به کلی رابطه خودشان را با ایشان قطع کردند و آن زن فداکار - خدیجه کبری (س) استقامت کرد و به پیغمبر دلگرمی داد. بعد هم وقتی این دختر 5 - 6 ساله شد نوبت به ماجرای شعب ابو طالب رسید با آن گرسنگی سختی ها و فشارها و غربت ها بطوری که در روزهای داغ و شبهای سرد آن منطقه، شکمهای بچه ها گرسنه و لبهای آن تشنه بود و جلوی چشمان پدر و مادرشان از گرسنگی و تشنگی پرپر می زدند، سه سال پیغمبر بود. در همین دوران یود که حضرت خدیجه و حضرت ابوطالب از دنیا رفتند تنها ماند و فقط این دختر بود که از آن حضرت پذیرایی می کرد، او دلداری می داد و غبار غم و کدورت را از چهره اش می زدود و آنقدر این کار تکرار شد که پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم وسلم) به این دختر 7 - 8 ساله گفت (مادر)! او مثل یک مادر از پدرش که همه مشکلات عالم وجود و مشکل هدایت همه بشریت را بر دوش داشت پذیرایی کرد. خدای متعالی پیامبر را به خاطر سختی ها و مشقت هایش تسلی داد. قرآن می فرماید: طه ما انزلنا علیک القرآن لتشقی ای پیامبر! چرا اینقدر به خودت سختی می دهی؟ چرا ایتقدر رنج می کشی؟ چرا اینقدر فشار بر آن روح ملکوتی ات وارد می کنی؟ در آن دوران که فشار روانی پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) سنگینی می کند، این فرشته کوچک و این دختر ملکوتی و معنوی، یعنی دختر پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) مثل نوری در آن شبهای تاریک زندگی پیغمبر و مسلمانان می درخشد. برای امیر المومنین (علیه السلام) هم همین طور بود. در روایت دارد که سمیت الزهرا لانها تزهر لامیر المومنین (علیه السلام) فی النهار ثلاث مرات بالنور. فاطمه را زهرا نامیدند چون روزی سه بار در چشم علی (علیه السلام) می درخشید. اگر زن پشتیبان مرد باشد، در هر میدانی نیروی مرد به چندین برابر می رسد. قلب این زن حکمیه و این زن عالمه و این زن محدثه و این زنی که با عوالم غیب ارتباط داشت و این زنی که فرشتگان با او حرف می زدند، آن چنان به عوالم ملک و ملکوت روشن بود که قلب علی و قلب پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) را روشن می کرد و قوت می بخشید. این زن با همه ظرفیت و با آن مقام شامخ پشت سر امیر المومنین (علیه السلام) مثل کوه ایستاده و تا زنده بود در همه مراحل زندگی با تمام وجود از امیر المومنین و از مقام ولایت دفاع کرد. علامه مجلسی می گوید: بزرگان فصحا و بلغا از علو کلمات و مضامین ظاهر و باطن کلمات خطبه ای که زهرا (س) در مسجد مدینه ایراد کرد انگشت تعجب به دندان گزیدند. این بیان علامه مجلسی است، یعنی کسی که آن همه روایت از ائمه (علیه السلام) گرفته و در اختیار ماها گذاشته، در مقابل این خطبه خودش را می بازد. این خطبه عجیب را که همانند زیباترین و بلندترین خطبه های نهج البلاغه است، فاطمه زهرا (س) با آن حال غم و اندوه به مسجد رفت و ارتجالا و بدون اینکه قبلا آن را تنظیم کرده باشد بر زبان جاری کرده است. آن بیان حکیمانه و آن ارتباط با غیب و آن ظرفیت والا و بالا و آن نورانیت قلب و بیان را همه و همه یکسره در راه خدا خرج کرده است.
چیزی که با ما باید بعد از این مراحل محبت و مجذوبیت نسبت به حضرت فاطمه زهرا (س) که هر چه محبت بورزیم، برای این منبع نور و معدن فضیلت کم است به آن توجه داشته باشیم، این است که ببینیم وظیفه ما در قبال این ارتباط عاطفی و قلبی چیست و الا اگر این را ملاحظه و دنبال نکنیم ممکن است خدای نکرده این محبت، آن نتیجه ای را که انتظار داریم به ما ندهد، چون فاطمه زهرا (س) یک موجود معمولی نیست.
او یکی از برترینها در همه تاریخ بشریت است. امام صادق (علیه السلام) فرمود: (یا سیده نسا العالمین) بعد راوی پرسید: آیا مادر شما سرور زنان عالم بود یا مریم؟ حضرت فرمود: مریم سرور زنان زمان خودش بود. لکن مادر ما سرور زنان اولین و آخرین است و نتعلق به زمان خودش تنها نیست. یعنی اگر در همه خلقت عالم و در همه این میلیاردها انسانی که در طول زمان آفریده شده اند شما یک تعداد انگشت شماری برترین ها را بخواهید پیدا کنید یکی از آنها همین مطهره منوره است که این چنین اسم او یاد او بگذرانیم، از او بگوییم و از او بشنویم بسیاری از مردم دنیا از او غافلند، لذا این هم لطف خدا بر ماست یعنی مقام آن بزرگوار به گونه ای است که علما بزرگ مسلمین و صاحبان فکر و نظر بحث که آیا زهرای اطهر (س) بالاتر است یا علی بن ابیطالب (علیه السلام)؟ آیا این مقام کمی است که بزرگان اسلام بنشیند با هم گفتگو کنند، یکی بگوید زهرا (س) بالاتر است، یکی بگوید علی (علیه السلام) بالاتر است؟ لهذا این محبت و علقه ای که وجود دارد یک وظیفه را بر دوش ما می گذارد و آن وظیفه این است که ما باید هم در عمل شخصی و هم در عمل اجتماعی به منش و روش آن بزرگوار عمل کنیم و راه همین است که امروز به فضل الهی انقلاب جلوی پای مردم ما گذاشته یعنی همان راه حضرت فاطمه زهرا (س).
برکات فاطمه زهرا (س) را مدعیان آشنایی و معرفت و ارادت به آن بانوی دو عالم در سرتاسر ایام حیات خودمان و در جلوه های گوناگون زندگی مشاهده کرده ایم و امید است که انشاالله تداوم این برکات و تفضلات را تا همیشه زندگی و پس از مرگ هم ببینیم و حس کنیم و همه دوستان و موالیان، از انوار مطهره آن حضر مستفیض بشوند ولیکن فیوضات فاطمه زهرا (س) به یک مجموعه کوچکی که در مقابل مجموعه انسانیت جمع محدودی به حساب می آید منحصر نمی شود. اگر با یک دید واقع بین و منطقی نگاه کنیم بشریت، یک جا مرهون اسلام و قرآن است و مرهون تعلیمات انبیا و پیغمبر خاتم (صلی الله علیه وآله وسلم) است. روز به روز، نور اسلام و معنویت فاطمه زهرا (س) آشکارتر خواهد شد. و این را بشریت لمس خواهد کرد.
اگر ما بخواهیم چیزی را در راه خدا آن جایی که به آن احتیاج هست خرج کنیم، سرمایه ما چیست؟
سرمایه ما در مقایسه با آن سرمایه عظیمی که زهرای اطهر (س) و شوهر او و پدر او و فرزندان او در راه خدا خرج کردند چه قابلی دارد؟ این مختصر علم و زبان و پول و طبع شعر و معرفتی که ما داریم اگر داشته باشیم در جنب آن اندوخته عظیم بی نظیری که خدای متعال در آن وجود ملکوتی گرد آورده و مجتمع کرده چه اهمیت دارد تا در راه خدا بخل کنیم؟ راه علی (علیه السلام) و فاطمه (س) و راه ائمه (علیه السلام) امروز همان راه امام خمینی (ره) است و اگر کسی این را نداند و نفهمیده باشد باید در بصیرت خود تجدید نظر کند. ما هر چه داریم باید در راه اینها خرج کنیم و این همان چیزی است که به آن علقه معنا می بخشد.